„Mały błąd na początku wielkim jest na końcu”: Tomaszowa reinterpretacja rozumienia bytu i istoty podstawą odkrycia pierwszej przyczyny jako Ipsum Esse

In this article, the author notes that Thomas Aquinas, in his brief work entitled De Ente et Essentia, proved that at the base of understanding the world, the human being, and God in particular, there is our understanding of being and its essence. When we make a small mistake at the beginning (parvus error in principio) in our understanding of being and its essence, it will turn to be a big one in the end (magnus in fine). And what is “at the end” of our knowledge is the discovery of the First and Ultimate Cause of all things, known as: Ipsum Esse, God, the Absolute, The Most Perfect Substance, on whom everything depends, and who depends not on anything else. These present inquiries about the proper understanding of being and its essence are aimed at formulating proof of the necessity of existence of a Being that is the First Cause, and which, existing as Ipsum Esse, is the source and reason of existence of all beings. Without these inquiries, the proof itself would be incomprehensible, and more importantly it would be a purely a priori one (i.e., ontological). Furthermore, without the existential conception of being, which Thomas first formulated, one could not discover the First Cause which, as Ipsum Esse, is the source of the existence of every being. This issue seems to have escaped the attention of the author of the book Aquinas’s Way to God. The Proof in “De Ente et Essentia.”W niniejszym artykule autor zwraca uwagę, że Tomasz z Akwinu w swoim dziełku, noszącym tytuł De ente et essentia, udowodnił, że u podstaw rozumienia świata, człowieka, a w sposób szczególny Boga stoi rozumienie bytu i jego istoty. Gdy popełnimy mały błąd na początku (parvus error in principio) w rozumieniu bytu i jego istoty, to okaże się on wielkim na końcu (magnus in fine). A tym, co jest „na końcu” naszego poznania, jest właśnie odkrycie Pierwszej i Ostatecznej Przyczyny wszechrzeczy, określanej jako Ipsum Esse, Bóg, Absolut, Substancja Najdoskonalsza, od której wszystko zależy, a Ona od nikogo innego. Zapowiedziane dociekania nad właściwym rozumieniem bytu i jego istoty mają na celu doprowadzić do sformułowania dowodu o konieczności istnienia Bytu jako Pierwszej Przyczyny, która będąc Ipsum Esse, jest źródłem i racją istnienia wszystkich bytów. Bez tych dociekań sam dowód byłby niezrozumiały, a co ważniejsze — byłby czysto aprioryczny (w sensie ontologiczny). Ponadto bez egzystencjalnej koncepcji bytu, którą po raz pierwszy sformułował Tomasz, nie można by dojść do odkrycia Pierwszej Przyczyny, która jako Ipsum Esse jest źródłem istnienia każdego bytu. Ten też problem zdaje się umknął uwadze autora książki Aquinas’s Way to God. The Proof in „De Ente et Essentia”